آجیل و میوه های خشک از زمان های دور بخشی از رژیم غذایی بشر بوده است. آجیل ها غذاهایی غنی از مواد مغذی و یک وسیله عالی برای رساندن ترکیبات فعال زیستی به بدن و ارتقاء دهنده سلامت فرد هستند. علاوه بر این که میان وعده هایی مفید محسوب می شوند، بخش مهم و بزرگی از تجارت و علم تغذیه در سراسر جهان را به خود اختصاص داده اند. مصرف مکرر آجیل برای دستیابی به مواد مغذی، مواد فعال زیستی و آنتی اکسیدان های موجود در آن ها، همراه با بهره مندی از عطر و طعم مطلوب آن ها، بسیار توصیه شده است. نقش عناصر ریزمغذی و سایر ترکیبات فعال زیستی مفید جهت سلامت، موجود در آجیل، و هم افزایی این ترکیبات در تعدیل خطر بیماری های قلبی و سایر بیماری ها به واسطه ی مکانیسم های مختلف در تحقیقات تجربی، مطالعات آینده نگر و آزمایشات بالینی گزارش شده و به اثبات رسیده است.
آجیل های رایج در دنیا عبارتند از بادام درختی، آجیل برزیلی، بادام هندی، شاه بلوط، فندق ، ماکادمیا، گردو و پسته. از نظر گیاهشناسی بادام زمینی جزیی از حبوبات محسوب می شود، اما دارای مواد مغذی و ترکیبات مشابه آجیل هاست و نتیجه مشابهی بر سلامت دارد و در نتیجه در علم تغذیه در دسته ی آجیل ها قرار می گیرد. محتوای مواد مغذی شاه بلوط متفاوت از سایر مغزهاست. غنی از کربوهیدرات و کم چربی بوده و مملو از پروتئین است.
میوه های خشک مانند خرما، انجیر، توت، آلو خشک و کشمش به دلیل رطوبت کمتر، دارای درصد بیشتری از مواد مغذی نسبت به میوه تازه هستند. البته باید دقت نمود که به صورت مصنوعی به آن ها قند اضافه نشده باشد. زیرا برخی آجیل ها و میوه های خشک صنعتی در مراحل خشک شدن در معرض محلول های قند قرار داده می شوند و مصرف آن ها موجب رسیدن مقدار بالایی قند به بدن فرد می شود.
در مصرف خشکبار و آجیل باید مراقب بود که مصرف مقادیر زیاد می تواند مقادیر قابل توجهی از قندهای ساده را به رژیم اضافه کند. اما قندهای موجود در غذاهای جامد نسبت به غذاهایی که مایع هستند (مانند نوشیدنی های شیرین شده با شکر) اشباع شده تر بوده و به انرژی بیشتری برای سوخت و ساز نیاز دارند و در نتیجه افزایش وزن و خطر کاردیومتابولیک (بیماری کاردیومتابولیک اولین بار توسط محققی به نام Pescatello در مقالات فیزیولوژی مطرح گردید. او مجموعه ای ازبیماری ها شامل فشارخون بالا، سطح غیرطبیعی چربی خون، بالا بودن میزان انسولین خون (هایپراینسولینمیا) و عدم تحمل گلوکوز که در نهایت منجر به بیماری قلبی – عروقی و دیابت نوع 2 می شوند را به عنوان بیماری های کاردیو متابولیک توصیف کرد) کمتری را ایجاد می نمایند. از طرف دیگر ، خشکبار نیازی به فرآوری ندارند، اما در صورتی که این اتفاق بیوفتد، مانند بو دادن، اگر در دمای بین 120 تا 160 درجه سانتی گراد انجام شود، تأثیر کمی بر ترکیب مواد مغذی آجیل دارد و تنها موجب از دست دادن آنتی اکسیدان ها به ویژه ترکیبات فنلی که در پوسته ی خارجی آجیل ها قرار دارند می شود. گاهی اوقات به آجیل ها نمک اضافه می کنند. در این حالت باید در صورت مصرف زیاد و مداوم، نگران مصرف بیش از حد نمک در رژیم غذایی خود باشید.
شواهد علمی فراوانی تاثیر مثبت آجیل و خشکبار را بر تقویت سلامت افراد و کاهش ابتلا به بیماری قلبی عروقی (CVD) و بیماری عروق کرونر قلب (CHD) و سرطان ها و مرگ و میر ناشی از آن ها را به اثبات رسانده است. همچنین آزمایشات کنترل شده تصادفی (RCTs) اثرات مفید مصرف آجیل بر چربی خون را تایید نموده است.
مطالعه اپیدمیولوژیک و RCTs نشان می دهند که بر خلاف تصور عموم و به علت انرژی بالای آجیل و خشکبار، مصرف روزمره آن ها باعث افزایش وزن نمی شود.
آلرژی به مغزها ، به دلیل واکنش به پروتئین های موجود در آن ، در 2٪ از مصرف کنندگان ، بیشتر در کودکان و به ویژه پس از مصرف بادام زمینی رخ می دهد. آلرژی به میوه های خشک یک اتفاق استثنایی است.
آجیل حاوی تعدادی از ترکیبات تقویت کننده سلامتی از جمله عناصر درشت مغذی، ریز مغذی ها، مواد فعال زیستی محلول در چربی، فیبر، ویتامین های محلول در آب مانند فولات، مواد معدنی غیرسدیمی و فنل هاست . همچنین آجیل ها منابع غنی از مواد مغذی ضروری نظیر اسیدهای چرب نیز هستند. آجیل ها غنی از اسیدهای چرب هستند که باعث علاقه وافر به استفاده از روغن آن ها شده است. مواد فعال زیستی مختلفی مانند اسیدهای چرب، توكل ها (توكوفرول ها و توكترينول ها) ، فيتواسترول ها (استرول ها) و استنول ها) ، اسفنگولیپیدها ، کاروتنوئیدها ، کلروفیل ها و آلکیل فنل ها به صورت محلول در این چربی ها هستند.
قابل توجه است طبق آزمایشات بالینی، مصرف آجیل، کلسترول را کاهش داده ، قند خون را بهبود می دهد، فشار خون را کاهش داده و موجب بهبود حرکات عروقی و کاهش خطر کاردیومتابولیک می گردد.
در ادامه تاثیر اثبات شده ی آجیل ها و خشکبار با تاثیر مثبت بر سلامتی فرد سلامتی و کاهش ریسک عوامل بیماری بر اساس مقالات و مطالعات علمی آورده شده است:
بیماری/ پارامتر سلامتی | تاثیر مصرف آجیل و خشکبار |
بیماری قلب و عروقی | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
بیماری کرونر قلب | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
نارسایی قلبی | بدون تغییر |
فیبریلاسیون دهلیزی | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
فشار خون | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
دیابت | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
اختلال عملکرد شناختی | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
سرطان | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
چاقی | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
مرگ و میر | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
کلسترول تام | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
کلسترول LDL | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
کلسترول HDL | بدون تغییر |
تری اسیل گلیسرول ها | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود |
حساسیت به انسولین | افزایش داده می شود |
کنترل دیابت | بهبود کنترل دیابت |
فشار خون | کاهش احتمال بروز/ کمک به بهبود (آجیل خام) |
التهاب | بدون تغییر |
واکنش عروقی | بهبود می یابد |
وزن بدن | تاثیر جزیی دربهبود وزن |
بروز سکته مغزی | کاهش احتمال بروز |
عملکرد شناختی | بهبود می یابد |
با توجه به ویژگی های ذکر شده برای آجیل و خشکبار و تثیر مثبت آن ها بر داشتن یک زنگی سالم و براساس مدارک و پژوهش های صورت گرفته، سازمان ایمنی غذا در اروپا (EFSA) مصرف روزانه 30 گرم و سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) مصرف 42.5 گرم (1.5 اونس) آجیل را در روز توصیه کرده است.
شایسته است با گنجاندن این ترکیبات غذایی سالم در زندگی روزمره، با اصلاح سبک زندگی و استفاده از مواد غذایی مفید به عنوان میان وعده، به جای میان وعده های مضر و بی فایده صنعتی، به سلامت و بهبود کیفیت زندگی خود و خانواده خود، علی الخصوص فرزندانمان، کمک کنیم.
به بخش آجیل و خشکبار در فروشگاه اینترنتی گیاهان دارویی جوشونده سربزنید و از محصولات با کیفیت و با قیمت مناسب این بخش استفاده فرمایید.
منبع:
- Bioactives and health benefits of nuts and dried fruits, Food Chemistry,Volume 314, 1 June 2020
خواندن این مقالات به شما توصیه می شود

خواص و طبع عرقیات گیاهی
خواص و طبع عرقیات گیاهی ، استفاده از عرقیات گیاهی استاندارد در ایران عرقیات گیاهی یکی از فرآورده های دارویی

فواید زعفران و محصولات زعفرانی
فواید زعفران و محصولات زعفرانی زعفران گياهي است از خانواده زتبق با ارتفاع 3 تا 10 سانتي متر و پيازدار.

چای سبز دشمن کرونا
چای سبز ، دشمن کرونا – اثر چای سبز بر کرونا کووید – 19 (کرونا ویروس) به سلول می چسبد، وارد