کروناویروس و گیاهان دارویی

کروناویروس و گیاهان دارویی

در این مقاله به رابطه کروناویروس و گیاهان دارویی پرداخته ایم : شاید این روزها با این سوال مواجه شده باشید که آیا گیاهان دارویی بر ویروس کرونا موثرند یا خیر؟

در خصوص گیاهان دارویی تصور عموم بر این است برخی از گیاهان سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و بدن را در موقعیتی سالم تر برای مقابله با عفونت ها قرار می دهند و برخی دیگر ضدویروس های قدرتمندی هستند که باعث جلوگیری از تکثیر ویروس های خاص در بدن می شوند. اما باید به این نکته توجه داشت که اثرات درمانی این گیاهان با سایر بیماری ها به این معنی نیست که همان تاثیر را در برخورد با COVID-19 نیز داشته باشند.

هر ویروس از نظر ساختار و رفتار منحصر به فرد است. به همین دلیل گیاهانی که به نظر می رسد برای سایر عفونت های ویروسی مفید باشند، باید جهت بررسی اثرگذار بودن بر COVID-19 مورد آزمایش قرار گیرند. در این خصوص تیم جوشونده به مقاله ای از محققی بنام لین اشاره می کند که  در سال 2014 در ژورنال     Journal of Traditional and Complementary Medicine   تحت عنوان محصولات طبیعی ضد ویروسی و داروهای گیاهی به چاپ رسیده است (1).

در آن مقاله بررسی کوتاهی در رابطه با اثرات ضدویروسی محصولات طبیعی و داروهای گیاهی به انجام رسیده است. البته در این مقاله اشاره به نوعی از کرونا ویروس تحت اشاره شده است که متعلق به خانواده Coronaviridae می باشد. خانواده CoV از چندین گونه تشکیل شده و باعث ایجاد مشکلات حاد دستگاه تنفسی فوقانی و عفونت های دستگاه گوارش در پستانداران و پرندگان می گردند.

در انسان، این بیماری عمدتاً باعث سرماخوردگی می شود، اما عوارضی از جمله ذات الریه و SARS نیز ممکن است رخ دهد. در گذشته نیز این خانوده ویروس ها همانند کرونا 19  باعث مرگ و میر بالا شده است (مانند سال 2003). در سال 2012 سازمان بهداشت جهانی (WHO) ششمین نوع از عفونت HCoV را مشخص نمود که به عنوان سندرم تنفسی کورنوویروس خاورمیانه شناخته شده است (MERS-CoV) و با مرگ و میر بالا همراه است.

در مقاله ی مذکور بیان گردیده که هیچ روش درمانی خاص برای عفونت CoV وجود ندارد و واکسن های پیشگیرانه هنوز مورد بررسی هستند. بنابراین، وضعیت تشریح شده، نشان دهنده نیاز به ایجاد آنتی ویروس های موثر برای پیشگیری و درمان عفونت CoV است. با این حال نویسندگان اشاره کرده اند که سایکوساپونین ها      (A ، B2 ، C و D) که به طور طبیعی از گلیکوزیدهای تری تری پین حاصل می شوند می توانند در این خصوص مفید باشند از گیاهان دارویی تولید می گردد.

از گیاهان حاوی این ترکیب که در این مقاله ذکر شده است می توان به گَندِواش یا کینگو یا خاراگوش چینی، تیره گل‌میمون یا اسکروفولاریاسه، Bupleurum L از تیره کرفسیان ، چتر گندمی برگ گرد، گوش خرگوش گرد و بوپلوروم  اشاره نمود.

در سال 2020 مقاله ای تحت عنوان داروی گیاهی سنتی چینی برای معالجه پنومونی کروناویروس: پروتکلی برای بررسی سیستماتیک و متاآنالیز منتشر شده است. در این گزارش با بررسی سیستماتیک، مطالعاتی را در مورد تأثیر داروهای گیاهی سنتی چینی در ذات الریه COVID-19 به انجام رسانده اند. محققان در این مقاله مدعی هستند که داروهای چینی می تواند، همانند بیماری سارس، در کنار طب غربی مفید باشد (2).

 در خصوص ساپونین های اشاره شده می توان توضیح داد که این ترکیبات گلیکوزیدی متشکل از یک هسته استروئیدی با یک یا چند شاخه قندی هستند که تحقیقات زیاد حاکی از نتایج اثرات ضد قارچی آن در دسترس می باشد (3).

در کشور عزیزمان نیز محققان در رابطه با تاثیر چنین گیاهانی مطالعاتی به انجام رسانده اند که برای نمونه می توانید یکی از مقالات را در لینک زیر مشاهده نمایید:

دانلود مستقیم مقاله

سخن آخر:

استفاده از گیاهان دارویی برای درمان یک بیماری ایده جدیدی نیست و احتمال دارد که رابطه کروناویروس و گیاهان دارویی نیز به همین شکل باشد. هزاران سال است که از گیاهانی مانند شیرین بیان، زنجبیل و افدره برای درمان عفونت های تنفسی استفاده می شود. همچنین برخی از داروهای درمانی  مانند فورسیتیا، برای آزمایش SARS Trusted Source در مطالعات آزمایشگاهی تا حدی مؤثر گزارش شده است. با این وجود به نحوی غیرمعتبر، برخی ادعا کرده اند که داروهای گیاهی آنها را سالم نگه داشته و یا علائمشان را بهبود بخشیده است، اما بخش عمده تحقیقات در مورد گیاهان دارویی و اثر آن ها بر این ویروس بی نتیجه باقی مانده است.

کارشناسان بهداشت جهانی هشدار می دهند که ما داده های کافی برای حمایت از استفاده از داروهای گیاهی برای درمان COVID-19 نداریم. دکتر فلیشیا گرش، بنیانگذار و مدیر گروه پزشکی یکپارچه پزشکی ایروین در ایروین کالیفرنیا بیان کرده است “همه تحقیقات باید با این درک انجام شود که ما هیچ گونه اطلاعاتی از coronavirus نداریم.”

چه کسی می داند که آینده چه چیز به ارمغان می آورد.

سلامت و پیروز باشید

منابع (1 تا 3 به ترتیب):

Liang-Tzung Lin, Wen-Chan Hsu, and Chun-Ching Lin, J Tradit Complement Med 2014 Jan-Mar; 4(1):24–35. doi: 10.4103/2225-4110.124335

 Traditional Chinese herbal medicine for treating novel coronavirus (COVID-19) pneumonia: protocol for a systematic review and meta-analysis Yuxi Li , Xiaobo Liu , Liuxue Guo , Juan Li , Dongling Zhong , Yonggang Zhang , Mike Clarke and Rongjiang Jin, Li et al. Systematic Reviews (2020) 9:75 https://doi.org/10.1186/s13643-020-01343-4

 Bowyer, P, B.R Clark, P. lunness, M.J. Daniels and A.E Osboun 1995, Host range of a plant pathogenic fungus determined by a saponin detoxifying enzyme. Science, 267:371-374