چاشنی و ادویه, گیاهان دارویی

آویشن جادوگر خوشبو

گیاه آویشن (Thymus vulgaris)  یکی از شناخته شده‌ ترین گیاهان دارویی برای ما ایرانیان و البته مردم جهان است. این گیاه از تیره نعناع بوده و علاوه بر استفاده در پخت و پز از زمان های قدیم، دارای خواص دارویی بیشماری نیز می باشد. آویشن از نظر تراکم بالای آنتی اکسیدان یکی از برترین گیاهان جهان محسوب می شود.

ترکیبات شیمیایی

مهمترین ترکیب شیمیایی موجود در گیاه آویشن، همان اسانس آویشن است که به میزان 1 تا 2.5 درصد در برگ‌ های گیاه وجود دارد. مهم ‌ترین اجزای تشکیل دهنده این اسانس شامل تیمول و کارواکرول است که به ترتیب از 30 تا 70 درصد و 15 تا 30 درصد اسانس را تشکیل می‌دهند. ترکیبات دیگر شامل لینالول، گاما ترپینن، پاراسایمن، تیمن و آلفا پینن هستند. شاخه های گلدار و برگدار این گیاه دارای تانن می باشد. این ترکیبات و درصد آن ‌ها به شرایط محل کشت، زمان برداشت و سایر شرایط جغرافیایی بستگی دارد.

خواص گیاه آویشن
مقابله با آکنه

اگر از تهیه و استفاده از محصولات متنوع و رنگارنگ ضدآکنه خسته شده‌ اید و نتیجه ‌ای از آن ‌ها نگرفته اید، حتماً از آویشن استفاده کنید. گیاه آویشن، خاصیت ضدباکتریایی معجزه آسایی دارد و به‌ گفته محققان در آینده می‌ توان از آن به‌ عنوان یکی از ترکیبات ضد آکنه استفاده کرد.

کاهش فشار خون

یکی از گونه ‌های آویشن، Thymus linearis Benth نام دارد. محققان می ‌گویند که عصاره این گونه آویشن، ضربان قلب را به ‌طور چشمگیری در موش‌ های آزمایشگاهی مبتلا به بیماری فشار خون بالا، کاهش می‌دهد و همچنین قادر است که کلسترول خون را پایین بیاورد. یکی از بهترین راه ‌ها برای بهره ‌مند شدن از خاصیت این گیاه ، استفاده از آن به ‌عنوان ادویه و جایگزین نمک در پخت غذاها است.

تسکین و توقف سرفه

عصاره آویشن که از برگ آن گرفته می‌شود، معمولاً به‌ عنوان نوعی درمان طبیعی برای مقابله با سرفه به ‌کار می‌رود. یکی از مطالعات اخیر نشان می ‌دهد که ترکیب برگ ‌های گیاه آویشن با پیچک، هم سرفه و هم سایر علایم برونشیت را تسکین می ‌دهد. هر وقت به گلودرد و سرفه مبتلا شدید، حتماً چای آویشن را مصرف و تاثیر شگفت آور آن را تجربه کنید.

تقویت سیستم ایمنی بدن

دریافت همه ویتامین‌ های مورد نیاز بدن از طریق مواد غذایی، آن هم به ‌صورت روزانه، ‌واقعا کار سختی است. خوش ‌بختانه، آویشن سرشار از ویتامین C است و همچنین منبع خوبی برای دریافت ویتامین A محسوب می ‌شود. اگر احساس کردید که درحال مبتلا شدن به سرماخوردگی هستید، مصرف چای آویشن می ‌تواند به بهبودی سریع‌ تر شما کمک کند. در کنار این‌ ها، آویشن حاوی این عناصر مس، فیبر، آهن و منگنز نیز هست.

خوشبو کننده

امروزه بیشتر محصولات ارگانیک و طبیعی مراقبت از پوست حاوی آویشن هستند. با توجه به خاصیت‌ های ضدقارچی و ضدعفونی ‌کننده آویشن، این گیاه در تهیه دهان ‌شویه‌ ها نیز مورد استفاده قرار می ‌گیرد. آویشن حتی در تولید افشانه های خوشبو کننده ی طبیعی نیز کاربرد دارد.

تقویت‌ کننده خلق‌ و خو

عصاره آویشن معمولاً برای عطردرمانی (آروماتراپی) و ایجاد آرامش مورد استفاده قرار می‌ گیرد. این کاربرد بیش از همه به نوعی ترکیب فعال در آویشن به نام کارواکرول ارتباط دارد. محققان در سال ۲۰۱۳ میلادی متوجه شدند که کارواکرول، فعالیت‌ های نورونی در مغز را تحت تاثیر قرار می‌ دهد و علاوه بر افزایش احساس رضایت از زندگی، خلق‌ و خوی افراد را هم تقویت می‌ کند. پس استفاده منظم از عصاره گیاه آویشن می ‌تواند احساسات مثبت را زیاد کند و باعث بهبودی در وضعیت خلق‌ و خو شود. برای این کاربرد می توانید از بخور آویشن و یا استفاده از عصاره آویشن در دستگاه بخور نیز استفاده نمایید.

قابلیت ضد قارچی

تیمول ، معروف ‌ترین ماده تشکیل دهنده فعال موجود در گیاه آویشن است. این ترکیب ارگانیک طیف گسترده ای از آثار بر بدن انسان را ارائه می کند که از آن جمله می توان به جلوگیری از عفونت های قارچی و ویروسی اشاره کرد و در نتیجه به کاهش فشار بر سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

ظرفیت آنتی اکسیدانی

از نظر تراکم بالای آنتی اکسیدان ها، آویشن یکی از برترین گیاهان جهان محسوب می شود. آنتی اکسیدان های فنولیک موجود در گیاه آویشن از جمله لوتئین، زیگزانتین و تیمونین همگی به خنثی سازی و از بین بردن رادیکال های آزاد در بدن انسان کمک می کنند. رادیکال های آزاد محصولات جانبی خطرناکی هستند که از سوخت و ساز سلولی ناشی شده و با ایجاد آپوپتوز یا جهش خود به خود می توانند آسیب های جدی به سلول های سالم وارد کنند. این آنتی اکسیدان ها به جلوگیری از استرس اکسیداتیو در تمام سیستم های بدن و همچنین مسیرهای عصبی، قلب، چشم ها و پوست کمک می کنند.

گردش خون

تراکم بالای آهن و دیگر مواد معدنی ضروری در آویشن آن را به گیاهی ایده آل برای تحریک تولید گلبول های قرمز و در نتیجه تقویت گردش خون و اکسیژن رسانی به سیستم ها و اندام های حیاتی در کل بدن تبدیل کرده است.

سلامت قلب

ترکیب سرشار از آنتی اکسیدان ها، مواد معدنی، و ویتامین ها در آویشن آثار کوچکی بر قلب دارد اما پتاسیم و منگنز عناصر کلیدی موجود در این گیاه هستند که به سلامت قلب کمک می کنند. پتاسیم یک گشاد کننده طبیعی رگ ها و عروق است. به این معنی که می تواند به کاهش تنش در سیستم قلبی عروقی با شل کردن عروق خونی و کاهش فشار خون کمک کند. این شرایط می تواند با جلوگیری از تصلب شرایین و سکته های مغزی، حملات قلبی و بیماری عروق کرونر قلب هر چه بیشتر به عمر انسان اضافه کند.

تقویت بینایی

تراکم بالای کاروتنوئیدها و ویتامین A در آویشن این گیاه را به یک عامل آنتی اکسیدانی موثر برای سلامت چشم ها و بینایی تبدیل کرده است. کاروتنوئیدها می توانند به خنثی سازی رادیکال های آزاد در سیستم چشمی انسان کمک کنند، روند بیماری انحطاط ماکولا را کند سازند و از ابتلا به آب مروارید جلوگیری کنند.

کاهش استرس

یکی از ویتامین های موجود در آویشن ویتامین B6 است که اثر قدرتمندی بر انتقال دهنده های عصبی مشخص در مغز انسان دارد که به طور مستقیم با هورمون های استرس در ارتباط است. مصرف منظم آویشن در رژیم غذایی می تواند به بهبود خلق و خوی شما کمک کند و در مواجهه با افکار استرس ‌زا ذهن شما را آرامش می بخشد.

گیاه آویشن در حدیث

امام صادق فرمود: چهار چیز است که دیده را جلا می دهد و سود دارد و زیانی نمی آورد. درباره آن ها از امام پرسیدند، فرمود: آویشن و نمک، وقتی با هم باشند و نانخواه (زنیان) و گردو، وقتی با هم باشند. همچنین فرمودند: آویشن و نمک که چون در بر هم قرار گیرند بادها را از دل برون می رانند، انسداد را می گشایند، بلغم را می سوزانند، آب را در بدن به جریان درآورند، بوی دهان را خوش می سازند، معده را نرمی می دهند، بوهای بد را از دهان ببرند و آلت را سفتی می بخشند.

امام کاظم فرمود: داروی امیر مومنان آویشن بود، زیرا آویشن برای معده، پرزی همانند پارچه های مخمل می شود. در روایات آمده است که این گیاه معده را می پالاید.

 طرز تهیه دمنوش آویشن

برای تهیه دمنوش آویشن، یک قاشق مرباخوری آویشن خشک‌شده را داخل 2 لیوان آب جوش بریزید.

قوری را روی شعله غیرمستقیم قرار دهید تا دم بکشد؛ سپس به مقدار دلخواه، عسل به آن اضافه و میل کنید.

همچنین می‌توانید موقع دم‌کشیدن، به آن لیمو عمانی نیز بیفزائید.

موارد منع مصرف گیاه آویشن

مصرف زیاد آویشن یا عصاره آن در دوران بارداری می‌تواند احتمال سقط جنین را افزایش دهد؛ بنابراین توصیه شده که خانم‌های حامله از مصرف این گیاه خودداری کنند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که آویشن می‌تواند روند انعقاد خون را به تاخیر بیندازد؛ بنابراین افرادی که عمل جراحی در پیش دارند، از 2 هفته قبل از عمل جراحی نباید آویشن استفاده کنند؛ مصرف آویشن به مبتلایان به اختلالات غده تیروئید توصیه نمی‌شود همچنین برخی اشخاص ممکن است به آویشن و فرآورده‌های آن حساسیت داشته باشند، در این صورت نباید از این گیاه به صورت خوراکی یا موضعی استفاده کنند.

سخن آخر

اگر آویشن را جادوگر نامیدیم، به دلیل خواص بیشمار درمانی و زیبایی نهفته در آن است. این خواص بسیار متنوع بوده و در کنار عطر و طعم خوب آویشن، موجب گردیده تا استفاده آز آن در زندگی روزمره راحت و برای ما سلامت آفرین باشد. آویشن دارویی از داروخانه خداوند است که مانند یک جادوگر ما را با عطر و طعم خود افسون کرده و در حالی که ما از این رایحه لذت میبریم، سلامتی و زیبایی را در کالبد ما می دمد.

آویشن، این جادوگر خوشبو را در زندگی خود بگنجانیم…

خواندن این مقالات به شما توصیه می شود